در قسمت اول این مطلب، تعریف اورینگ، مکانیسم آب بندی اورینگ و عوامل موثر بر آن، در قسمت دوم آن، تعریف پلیمر و انواع آن، تعریف الاستومر و معرفی مواد اصلی سازنده الاستومرها و در قسمت سوم مشخصات گروهی از لاستیک ها از جمله NBR، بوتیل، HNBR، کلروپرن، سیلیکون رابر و فرو سیلیکون توضیح داده شد. در این قسمت به معرفی مشخصات و خواص کاربردی سایر متریال های اورینگ ها می پردازیم. در صورتی که در خصوص برخی پلیمرهای سازنده این مواد لاستیکی نیاز به اطلاعات بیشتر بود، حتماً از قسمت دوم، توضیحات مربوط به مواد اولیه اصلی در تولید لاستیک ها را مرور کنید.
لاستیک اتیلن پروپیلن دی ان EPDM
از کوپلیمر اتیلن و پروپیلن الاستومری به نام اتیلن پروپیلن (EPM) به دست می آید. با اضافه شدن مونومر دی ان در پلیمریزاسیون اتیلن و پروپیلن، ترپلیمری متشکل از این سه مونومر به نام اتیلن پروپیلن دی ان تولید می شود. مقدار اتیلن در این پلیمر حدود 60-45 درصد و مقدار دی ان 5-4 درصد و گاه تا 10 درصد است. EPDM دارای خواص آب بندی خوبی در برابر سیالات هیدرولیکی پایه استر-فسفات بوده و در سیستم های ترمز با پایه گلیکول کاربرد زیادی دارد. این لاستیک در گریس ها، روغن ها و سوخت های معدنی استفاده نمی شود. مشخصات کاربردی این الاستومر به شرح زیر است:
محدوده دمایی کارکرد:
از حدود 57- تا حدود 150 درجه سانتیگراد
مقاوم در برابر:
- آب داغ و بخار تا دمای 150 درجه سانتیگراد، انواع ویژه آن مقاوم تا 200 درجه سانتیگراد
- روغن های ترمز بر پایه گلیکول تا دمای 150 درجه سانتیگراد
- بسیاری از اسیدهای آلی و معدنی
- شوینده ها، مواد قلیایی سدیم و پتاسیم دار
- روغن های هیدرولیکی پایه استر-فسفات (HFD-R)
- بسیاری از حلال های قطبی مثل الکل ها، کتون ها و استرها
- مقاوم به اوزون، اثر آب و هوا و گذشت زمان در اتمسفر
ناپایدار در مقابل:
- گریس ها، روغن ها و سوخت های معدنی
لاستیک فلورو کربن FKM یا FPM یا لاستیک وایتون
لاستیک های فلوروکربن بر پایه ی پیوند فلورین و کربن ساخته می شوند که در استاندارد ASTM با نام FKM و در استاندارد ISO با نام FPM نامیده می شوند. این لاستیک اولین بار توسط شرکت دوپونت با نام تجاری وایتون (Viton) وارد بازار شد، به همین دلیل FKM یا FPM بیشتر با نام وایتون شناخته می شود. فلوروکربن ها از پلیمریزاسیون مونومر وینیل دین فلوراید با گروهی از مونومرهای فلورو، آلکیل، پر فلورو الکل و یا پرفلورو آلکوکسی تولید می شود. بر اساس نوع مونومرهای پلیمره شده با مونومر وینیل دین فلوراید، فلوروکربن به تیپ یا گریدهای مختلفی تقسیم می شود. وایتون از پلیمریزاسیون مونومر وینیل دین فلوراید (VDF) با مونومر هگزا فلورو پروپیلن (HVF) تولید می شود. وایتون ویژه و بهبود یافته با ترپلیمر وینیل دین فلوراید، هگزا فلورو پروپیلن (HVF) و تترا فلورو اتیلن (TFE) و یا مقدار وینیل دین فلوراید بیشتر تولید می شود.
لاستیک فلوروکربن مقاومت عالی در برابر دماهای بالا، اوزون، اکسیژن، روغن های معدنی، روغن های هیدرولیک مصنوعی، سوخت ها، بسیاری از حلال ها و مواد شیمیایی آروماتیک و آلی دارد. استفاده از این لاستیک در دماهای پایین چندان مطلوب نیست، به طوری که در کاربردهای استاتیک محدود به حدود 15- تا 26- درجه سانتیگراد و در کاربردهای دینامیک محدود به حدود 15- تا 18- درجه سانتیگراد است. لاستیک فلورو کربن مقاومت بالایی در مقابل بیشتر اسیدها و سوخت ها دارد. قابلیت عبور گاز از این لاستیک مانند بوتیل بسیار کم است، بنابراین در آب بندی تجهیزات گازسوز استفاده می شود.
مشخصات کاربردی این الاستومر به شرح زیر است:
محدوده دمایی کارکرد:
از حدود 26- تا حدود 200 درجه سانتیگراد
مقاوم در برابر:
- گریس ها و روغن های معدنی و گیاهی
- روغن های هیدرولیکی غیر قابل اشتعال (HFD)
- گریس ها و روغن های سیلیکونی
- هیدروکربن های آروماتیک مثل بنزن و تولوئن
- هیدروکربن های آلیفاتیک مثل بوتان، پروپان و گاز طبیعی
- هیدروکربن های کلرینه مثل تری کلرواتیلن و تتراکلرید کربن
- مقاوم به اوزون، اثر آب و هوا و گذشت زمان در اتمسفر
ناپایدار در مقابل:
- روغن های ترمز بر پایه گلیکول
- اسیدهای آلی با وزن مولکولی پایین مثل اسید فرمیک و اسید استیک
لاستیک فلوروکربن با نام های تجاری مختلفی چون وایتون (Viton) محصول شرکت دوپونت، Fluorel ،Tecnoflon و Dai-el در بازار عرضه می شود.
لاستیک پرفلورو الاستومر FFKM یا کالرز
لاستیک پرفلورو الاستومر که در استاندارد ASTM و ISO با نام FFKM معرفی شده است، توسط شرکت دوپونت با نام کالرز (Kalrez) به بازار معرفی شد. این الاستومر دارای خواض شیمیایی شبیه PTFE و خواص کشسانی مانند FKM است. استحکام بالا، مقاومت شیمیایی در مقابل بيش از 1800 ماده شيميايي، اسيد و آمين و مقاومت حرارتی بالا تا حدود 320 درجه سانتیگراد از ویژگی های شاخص این الاستومر است. به دلیل ویژگی های برجسته ی آن، در فرایندهای حساس و ویژه مثل موتور جت و هواپیما، صنایع هوا و فضا، ساخت تراشه نیمه هادی ها، صنایع شیمیایی و نفت و گاز، صنایع دارویی و فرایندهای دما بالا کاربرد زیادی دارد. شرکت های تولید کننده FFKM، آن را در فرمول های متعددی بر پایه مونومرهای وینیل دین فلوراید (VDF) و یا تترا فلورو اتیلن (TFE) و پلیمریزاسیون آن ها با هم و گروه هایی چون هگزا فلورو پروپیلن (HFP)، پرفلورو آلکیل وینیل اتر (PAVE)، پرفلورو متیل وینیل اتر (MVE) تولید می کنند.
مشخصات کاربردی این الاستومر به شرح زیر است:
محدوده دمایی کارکرد:
از حدود 26- تا حدود 320 درجه سانتیگراد
مقاوم در برابر:
- هیدروکربن های آروماتیک و آلیفاتیک
- حلال های قطبی مثل کتون ها، استرها و اترها
- خلاء زیاد با کمترین کاهش وزن
ناپایدار در مقابل:
لاستیک FFKM با نام های تجاری مختلفی چون کالرز (Kalrez) محصول شرکت دوپونت، Chemraz ،Simriz ،Perlast ،Gplast و Parofluor در بازار عرضه می شود.
لاستیک تترا فلورواتیلن – پروپیلن یا AFLAS
لاستیک تترا فلورواتیلن – پروپیلن (TFE/P) در استاندارد ASTM با نام FEPM معرفی شده و در برخی منابع در گروه پر فلورو الاستومرها دسته بندی شده است. این لاستیک از پلیمریزاسیون تترا فلورواتیلن و پروپیلن یا ترپلیمر تترا فلورواتیلن، پروپیلن و وینیل دین فلوراید ساخته می شود. لاستیک TFE/P مقاومت شیمیایی و مقاومت به اسید بالایی دارد. مقاومت آن به روغن ها، اوزون و اثرات آب و هوا عالی است. مقاومت به سایش خوبی دارد. نقطه ضعف این لاستیک عدم تحمل دماهای پایین (کمتر از 9- درجه سانتیگراد) و مقاومت به پارگی ضعیف آن است. لاستیک TFE/P اولین بار با نام تجاری AFLAS توسط شرکت ژاپنی Asahi Glass Co به بازار معرفی شد و بیشتر با همین نام AFLAS شناخته می شود. شرکت AGC ژاپن مزایای این الاستومر نسبت به برخی الاستومرهای رایج را در موارد زیر می داند:
- مقاومت الکتریکی بسیار بالا
- مقاومت شیمیایی بالا بخصوص در مقابل افزودنی ها به محصولات پایه نفتی
- مقاومت بالا در مقابل بخار
به خاطر همین مشخصات، استفاده از این لاستیک در آب بندی کابل های الکتریکی و سیل های روغن کاربرد زیادی دارد.
مشخصات کاربردی این الاستومر به شرح زیر است:
محدوده دمایی کارکرد:
از حدود 9- تا حدود 230 درجه سانتیگراد
مقاوم در برابر:
- پالپ و سیالات صنایع کاغذسازی
ناپایدار در مقابل:
مقایسه دمای کاربرد متریال اورینگ ها
تاثیر دمای پایین بر سختی لاستیک
مقایسه متریال اورینگ ها از نظر مقاومت به سایش
مقایسه متریال اورینگ ها از نظر مقاومت به روغن
مقایسه متریال اورینگ ها از نظر مقاومت به پارگی
مقایسه مقاومت الکتریکی مخصوص لاستیک ها
مقایسه انبساط حرارتی خطی برخی لاستیک ها و برخی مواد پلاستیکی و فلزی
مقایسه درصد تغییر شکل دائم لاستیک ها پس از 22 ساعت فشردگی در دماهای مختلف
مقایسه عمومی خواص کاربردی لاستیک ها
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
